چـکیده

این مقاله درصدد اسـت بـه واسطهء تبیین برخی عبارات آشنا در مقولهء آگاهی،شبیه‌سازی،و هوش مصنوعی نخست به نظرات مختلف در باب هوش‌مندی،هوش مصنوعی ضعیف و قوی،امکان مدل‌سازی‌ و پیاده‌سازی ماشین‌های آگاه،و معرفی رویکردهای نشانه‌شناسانه‌ به هوش مـصنوعی بپردازد.نگارنده بر آن است که ساختار تفکر، آگاهی،و هوشمندی انسان و حیوان صرفا انتزاعی و صوری نبوده، مبتنی بر زنجیره‌های پیوستهء حواس فیزیکی‌ و واکنش‌های‌ شیمیایی‌ مغز و اعصاب است،در نتیجه هرگونه مدل‌سازی و ساخت عـامل‌های‌ آگـاه و هوشمند نیازمند پژوهش‌های گستردهء میان رشته‌ای در حوزه‌های نورولوژی،کارکرد مغز،فلسفهء ذهن و هوش مصنوعی‌ است.در این راستا‌،مقاله‌ در عین مطرح ساختن نظرات مخالف و موافق،به هوشمند نبودن هوش مصنوعی قـائل اسـت و به دلایل آن‌ می‌پردازد.همچنین،هوش مصنوعی در مسیر آگاهی و هوشمندی‌ ساخته‌های دست بشر،به‌ مثابه‌ عاملی در راستای پژوهش‌های نظری‌ و علمی،که در عین حال به دستاوردهای بسیار ارزشمند علمی و کـاربردی در حـوزه‌های دیگر می‌انجامد؛و نه به عنوان راه‌حل نهایی‌ هوشمندی مورد بررسی قرار‌ گرفته‌ است‌.

کلیدواژه‌ها: هوش.آگاهی.هوش مصنوعی‌.شبیه‌سازی‌. بازنمایی‌.فلسفهء ذهن.هوش مصنوعی ضعیف.هوش مصنوعی‌ قوی.

مقدمه

واژه‌های آگـاهی،هـوشمندی،و ذهـن گسترهء وسیعی از‌ خصلت‌های‌ انسانی‌ و پژوهش‌های ماشینی را دربرمی‌گیرند.بررسی امکان نسبت دادن‌ آگاهی‌،هوشمندی،و زهن‌مندی به ماشین،با تدقیق در واژه‌های مورد اسـتفاده سـاده‌تر خـواهد بود.آیا برنامهء هوش مصنوعی حقیقتا هوشمند‌ است؟

بـرای‌ مـقایسهء‌ هوشمندی در ماشین(به‌طور مثال،برنامهء هوش مصنوعی)و انسان، اشاره‌ به تفاوت معنای هوشمندی در این دو ضروری است.استفاده از یک واژه در مـعانی مـتفاوت در زبـانی‌ خاص‌ امری‌ طبیعی است؛اما برای پاسخ به سؤال مـطرح شده، ابتدا به‌ دو‌ مثال از کاربرد این واژه در دو بستر متفاوت اشاره می‌شود:(ایگور[1]،2001).

واژهء"شیر"در‌ زبان‌ فارسی‌،در معناهای متفاوتی بـه کـار مـی‌رود.براساس زمینهء کلی‌ بحث،هر مخاطب‌ آشنا‌ به‌ زبان فارسی بـه سـرعت به تفاوت معنای شیر:به عنوان گونه‌ای‌ از حیوانات؛به‌ عنوان‌ نوعی‌ نوشیدنی طبیعی؛و به عنوان دسـتگاه مـکانیکی سـاده‌ای برای‌ کنترل ورود و خروج جریان مایعات پی‌ می‌برد‌.در این مثال،واژهء شیر در سـه مـعنای‌ مـتفاوت به کار رفته است‌،بدون‌ اینکه‌ معانی آنها تداخلی داشته باشند.

مـاشین تورینگ

یکی از بـرجسته‌ترین پژوهـش‌های تورینگ،محدودیت محاسبات ریاضی است؛ وی نشان داد که محدودیت‌های حل مسائل ریاضی-توسط انسان-براساس استفادهء مـتناهی از قـوانین مـنطق،با‌ محدودیت‌ههای‌ حل مسائل ریاضی به کـمک یـک مـاشین حـل‌ مـسئله یـکسان است.چنین ماشینی،که به عنوان ماشین تورینگ شناخته می‌شود،از نواری قسمت‌بندی‌ شده‌ و-به اندازهء دلخواه-طولانی؛و دستگاهی‌ با‌ قابلیت انجام‌ چهار عمل بر روی نوار تشکیل شـده است:نگاشتن یک علامت روی نوار،پاک کردن‌ علامت از روی نوار،حرکت دادن نوار‌ به‌ اندازهء یک قطعه به‌ جلو‌،و برگرداندن نوار به‌ اندازهء یک قطعه به عقب.وضعیت نوار پیش از آغاز عملیات را"ورودی‌"، وضـعیت آن‌ پس از اتمام عملیات را"خروجی‌"و دنبالهء عملیات انجام شده بر روی‌ نوار‌ را"برنامه‌" می‌نامند. مسلما براساس چنین ماشینی نیز،راه‌حلی متناهی یا قابل محاسبه برای‌ برخی مسائل ریاضی موجود نـیست.

چـکیده

مقدمه

مـاشین تورینگ

تـست تـورینگ‌

ماشین فیزیکی

اتاق‌ چینی

هوش مصنوعی

هوش مصنوعی قوی‌

پاسخ سرل

موتورهای معنایی

نحو و معنا

نقد هرمنوتیکی

مغز‌ و ذهن

رویـکرد نـشانه‌شناسانه

آگاهی‌

نتیجه

مآخذ